Fast Food Fever

Deze allitererende titel doet vermoeden dat we koorts krijgen van fastfood. Dat klopt niet. Je krijgt geen koorts als je een hamburger eet en je ligt niet ziek op bed als je bij McDonald’s bent geweest. Maar, als het eten van fastfoods een gewoonte is en je meerdere keren in de week te vinden bent in een cafetaria, liggen de kaarten er anders voor. De kans op allergieën, (voedsel)overgevoeligheden, auto-immuunziekten, depressie, tandvleesontstekingen, luchtweginfecties, overgewicht en hart- en vaatziekten is verhoogd bij mensen met een ‘Westerse’ voeding en leefstijl met veel fastfoods, weinig beweging en veel stress. In deze blog leg ik uit hoe dat zit.

Koorts = Ontsteking

Een ontsteking wordt gekenmerkt door warmte (koorts), zwelling, roodheid, pijn en functieverlies. Het immuunsysteem zorgt ervoor dat deze 5 kenmerken van ontsteking optreden met het doel te genezen en te herstellen. Het hebben van koorts of verhoging, bijvoorbeeld bij griep of verkoudheid, is dus een uiting van een actief immuunsysteem en ontsteking. In beginsel is dit gunstig en niets om je zorgen over te maken. Wanneer het immuunsysteem verstoord raakt en/of langdurig geprikkeld wordt, kunnen laaggradige ontstekingen ontstaan die juist nadelig zijn voor de gezondheid. Lees ook het blog Vuur van binnen voor meer informatie over (laaggradige) ontsteking.

Fastfood verstoort het immuunsysteem

Een voeding met veel geraffineerde suikers, zout, verzadigd vet en omega-6 vetzuren (zoals in fastfood) verstoort via verschillende routes de werking van het immuunsysteem. Ik ga in op 3 belangrijke routes waarmee fastfoods kunnen leiden tot ontsteking: vetweefsel, het microbioom en stress.

1. Vetweefsel

Ieder mens heeft vetweefsel. Vet is belangrijk om voldoende energie te hebben, om hormonen aan te maken en om je lichaam warm te houden. Je hebt dus een minimale hoeveelheid vet nodig. Bij vrouwen ligt een gezond vetpercentage ongeveer tussen de 20 en 35 en bij mannen tussen de 8 en 25. Een Westerse voeding met veel fastfoods en weinig beweging kan leiden tot een te hoog vetpercentage. Vooral vetweefsel rondom de buik is nadelig voor de gezondheid. Dit vetweefsel produceert ontstekingsstoffen waardoor het immuunsysteem wordt geactiveerd. Uit dieronderzoek blijkt dat het lichaam deze ontstekingsstoffen op den duur kan gaan zien als ‘vals alarm’. Er is namelijk geen infectie of direct gevaar waarvoor het immuunsysteem in actie moet komen. Het lichaam leert om de ontstekingsstoffen te negeren. Op het moment dat er wel reden is voor actie, bijvoorbeeld bij een infectie, reageert het lichaam te laat. Chronisch ontstoken tandvlees en gevoeligheid voor luchtweginfecties kunnen het gevolg zijn.

Ontstekingsstoffen worden gezien als ‘vals alarm’

2. Microbioom

In de darm leven miljarden bacteriën, schimmels en virussen die samen het microbioom worden genoemd. Een gezond microbioom is cruciaal voor de goede gezondheid van de mens. Het microbioom is belangrijk voor de spijsvertering, de productie van vitaminen, en voor de afgifte van stoffen die het immuunsysteem en zenuwstelsel in balans houden. Kortom; een gezond microbioom is een voorwaarde voor een gezond lichaam. Het belangrijkste wat je kunt doen om je microbioom gezond te houden is gezond te eten, voldoende te bewegen en stress te verminderen. Omdat het microbioom in de darm leeft, komt alles wat wij eten en drinken ook in aanraking met het microbioom. De bacteriën die hier leven gebruiken onze voeding als voedingsbron. Vooral voedingsvezels zijn favoriet van de goede bacteriën in de darm. Voedingsvezels zitten met name in groeten, fruit, volkoren producten, noten en peulvruchten. Fastfoods bevatten geen voedingsvezels maar wel veel geraffineerde suikers, kunstmatige zoetstoffen en vetten. Deze ingrediënten zijn juist niet goed voor de darmbacteriën waardoor een disbalans ontstaat en schadelijke bacteriën in de darm de overhand kunnen krijgen. Hierdoor raken alle systemen in het lichaam ontregeld en kunnen onder andere allergieën, overgevoeligheden, auto-immuunziekten en (extra) overgewicht ontstaan.

Het belangrijkste wat je kunt doen om je microbioom gezond te houden is gezonde te eten, voldoende te bewegen en stress te verminderen

3. Stress

Lichamelijke en geestelijke stress in kortdurende en lichte mate is niet schadelijk voor het lichaam. Sterker nog; je lichaam wordt sterker en weerbaarder wanneer je af en toe en voor korte tijd stress ervaart. Denk bijvoorbeeld aan koudestress (koud douchen), warmtestress (sauna), inspanningsstress (harder sporten dan je gewend bent) of de stress die je voelt als je een belangrijke presentatie geeft. Dit zijn voorbeelden van kortdurende stress die ervoor zorgt dat je actief, alert en meer gefocust bent. Het immuunsysteem wordt op een positieve manier geprikkeld. Helaas is de stress die wij meemaken meestal meer chronisch van aard. Je gaat van het ene stress moment over in het andere. Chronische stress duurt te lang en zorgt voor een overprikkeling van het immuunsysteem en (laaggradige) ontsteking. Je immuunsysteem komt niet meer goed tot rust. Dit is een vicieuze cirkel: stress zorgt voor ontsteking en ontsteking zorgt voor meer stress. De actieve, alerte en gefocuste gevoelens maken plaats voor futloosheid, concentratieproblemen, neerslachtigheid en somberheid. Je hebt hierdoor minder motivatie om gezond te eten en vergrijpt je aan snelle, ongezonde, ontstekingsbevorderende maaltijden met veel geraffineerde suikers, vet en zout (fastfoods dus). Dit geeft je snel een gevoel van rust, troost en beloning. Maar in werkelijkheid maakt het het probleem alleen maar groter.

Chronische strss duurt te lang en zorgt voor een overprikkeling van het immuunsysteem en (laaggradige) ontsteking

Via deze wegen kan de gewoonte om veel fastfood te eten, de werking van het immuunsysteem verstoren. Het immuunsysteem werkt niet meer naar behoren. Hierdoor kunnen allergieën, auto-immuunziekten, hart- en vaatziekten en overgewicht ontstaan. Je kunt gelukkig veel doen om je immuunsysteem in balans te houden: maak er een gewoonte van om gezond te eten (ook in tijden van stress): eet natuurlijke producten met veel vezels en beperk producten met toegevoegde suikers en zout. Deze voeding helpt je microbioom en je gewicht gezond te houden. Dan kan je best af en toe een keer een patatje meepikken.